Her gün toplumsal cinnet içinde, karamsar ve umutsuz bir ülkede yaşarken, dünya böyle sanarak BİLİME GİDEN perdeyi bir türlü kaldıramıyoruz. Varsa siyaset, yoksa siyaset! Kısır çekişmelerden toplum bıktı, yoruldu, yüzü gülmez oldu.
Bilim dünyasında bir gezinti yaptığımızda bambaşka dünyada, bambaşka işlerle uğraşıldığını görürken, bize ne kadar uzak olduğunu düşünerek hayıflanıyoruz. Dünya gelişmişlik yarışmasında olacaksak bunların peşinden koşarak ve daha da hızlanarak yetişmemiz gerek. Geleceğin Türkiye’sinin hedefi bu olmalıdır. Şöyle bir göz atalım 2025 yılındaki uzay çalışmalarına ve şaşıralım biraz!
NASA, Ticari Ay Yükü Hizmetleri girişimi, bilim ve teknoloji ile ilişkili yükleri ticari iniş araçlarıyla Ay’a ulaştırmayı hedefliyor. Bu görevlerde Ay’ın farklı bölgelerine bilimsel aygıtlar ve teknoloji demoları gönderilecek. Gönderilecek yükler sayesinde Ay jeolojisini inceleyecek deneyler yapılacak, gelecekteki insanlı görevlere yönelik yeni teknolojiler test edilecek.
NASA, Şubat 2025’de SPHEREx gözlemevini fırlatmayı planlıyor. Bu görev, yakın kızılötesi dalga boyunda gökyüzünü tarayacak. Çıplak gözle görülemeyen kızılötesi dalga boyundaki ışık uzak cisimleri gözlemlemeye yarıyor.
SPHEREx, 450 milyondan fazla galaksi ve Samanyolu’ndaki 100 milyondan fazla yıldız hakkında veri toplayarak kapsamlı bir EVREN HARİTASI oluşturacak.
SPACE RIDER İLE ALÇAK DÜNYA YÖRÜNGESİ İNCELEMESİ
Avrupa Uzay Ajansı (ESA) 2025'in üçüncü çeyreğinde insansız uzay aracı ile yörünge test uçuşu yapacak. Bu deneylerden bazıları mikro yer çekimiyle, uzaydaki ağırlıksız ortamda bitkilerin nasıl büyüdüğünü, malzemelerin nasıl davrandığı ve biyolojik süreçlerin nasıl işlediğini inceleyecek. Uzun mesafelerde uzay araçları ile iletişimi sağlamak için gelişmiş telekomünikasyon sistemleri denenecek.
M2/RESILINCE İLE AY KEŞFİ
Japonya Ocak 2025'de fırlattığı uzay aracı ile, Ay yüzeyine bir iniş aracı ve mikro keşif aracı gönderdi. Bu görev, Ay toprağının bileşimini ve özelliklerini inceleyecek. Ayrıca araştırmacılar oksijen ve hidrojen üretmek için bir su ayrıştırma testi yapılacak. Görev ayrıca, yeni teknolojileri de deneyecek. Hassas inişler, gelişmiş navigasyon sistemleri gibi ve keşif araçlarının otonom çalışmasını sağlayacak sistemler denenecek.
TIANWEN-2 İLE ASTROİT İNCELEMESİ
Çin’in Tianwen-2 görevi oldukça iddialı bir görev. Bir Asteroit‘ten numune alıp Dünya’ya getirmesi ve kuyruklu yıldızda sondaj yapması planlanıyor. Güneş sisteminin oluşumu ve evrimi konusundaki anlayışı değiştirecek. Araştırmacılar kuyruklu yıldızın materyallerini analiz ederek, güneş sisteminin ilk dönemlerdeki koşulları ve dünyadaki su ve organik moleküllerin kökenleri hakkında bilgi edinmeyi düşünüyorlar.
GÜNEŞ SİSTEMİ’NDE YAKINDAN GEÇİŞLER
Bahsettiğimiz fırlatma görevlerinin yanı sıra, uzay ajansları 2025 yılında heyecan verici yakından geçiş görevleri de planlıyorlar.
Uzay araçlarının bir gezegene veya uyduya yeterince yaklaşarak onun kütle çekiminden yararlanıp hızını artırmasına ‘Yakından geçiş’ veya ‘kütle çekimsel sapan’ deniyor. Uzay aracı gezegene yaklaştıkça gezegenin kütle çekimi tarafından çekiliyor, buda aracın hızlanmasını sağlıyor. Araç gezegenin etrafını döndükten sonra uzaya geri fırlatıyor. Bu sayede yön değiştirebiliyor ve daha az yakıt kullanarak yoluna devam edebiliyor.
2025, uzay araştırmaları için çığır açıcı bir yıl olacağa benziyor. NASA’nın iddialı görevleri ve diğer ülkelerin (biz çok uzaktayız) önemli katkılarıyla, insanlığın evreni anlamasında kayda değer adımlar atmaya hazırlanıyoruz. Bu görevler sadece bilimsel bilgilerimizi ilerletmekle kalmayacak, gökyüzünü seyreden gelecek nesillere de ilham verecek.
Gündemimizi bu gibi bilimsel çalışmaya odaklarsak kısa vadede olmasa da yüz yılın içinde Türkiye de belki söz sahibi olabilir.